Charlie Parker wordt nog steeds algemeen beschouwd als een van de grootste jazzmuzikanten aller tijden , zo niet de grootste en dat natuurlijk vanwege de gigantische revolutie in de jazz die hij heeft teweeg gebracht met Dizzy Gillespie, Bud Powell, Thelonius Monk en nog enkele anderen, het betekende een enorme breuk met de swingperiode, de Bop brak met al het voorafgaande en nog steeds is het een gangbaar oeuvre. Deze cd komt uit in het kader van het feit dat het 100 jaar geleden is dat Charlie “Bird” Parker werd geboren (29-8-1920), hij overleed 12-3-1955, 34 jaar oud, maar desondanks was en is zijn invloed op de jazzmuziek van onschatbare waarde. Natuurlijk zijn er na de bop uit de jaren ’40 nog allerlei nieuwe jazzstromingen ontstaan, maar het fundament van de bop bleef wel overeind in de souljazz en de fusionjazz en ook de Free jazz van Ornette Coleman en Albert Ayler bouwde daarop voort en ook de modale jazz van Coltrane was geen verlengstuk van de swing, Miles was natuurlijk onderdeel geweest van de bop toen hij samenspeelde met Bird. Ik weet nog dat ik ergens in de jaren ’60 diverse tapes met popmuziek heb overgespeeld met vaak krakkemikkige live tapes van Parker die de VPRO toen uitzond, het kwartje was gevallen, hoewel de blues nog lange tijd de voorrang kreeg, werd uiteindelijk de jazz mijn geliefde muziek.

Dit eerbetoon van The Eric Ineke Jazzxpress bevat weliswaar een zevental composities van Parker, maar de tijd heeft niet stil gestaan dus met deze vertolkingen gaat het niet om een obligate herhaling van zetten, nee de jazz heeft zich inmiddels steeds verder geëvolueerd, dus zijn alle postbop evoluties meegenomen in deze muziek. Eric Ineke (1947) behoort al jarenlang tot de gevestigde waarde in de Nederlandse jazz, Johnny Engels , Pierre Courbois en Han Bennink zijn misschien bekender, maar Ineke loopt al heel lang mee, zeker in mijn perspectief, zo vaak gezien in allerlei verschillende constellaties, zo speelde hij vanaf de jaren ’70 in het legendarische Rein de Graaff/Dick Vennik Quartet, het Ben van Dungen/Jarmo Hogendijk Quintet en het Piet Noordijk Quartet, het neusje van de zalm indertijd in de Nederlandse jazz. De hoeveelheid Amerikaanse jazzmusici die hij heeft begeleid is schier onuitputtelijk, rest mij om een enkeltal namen te noemen : Dexter Gordon, Johnny Griffin, George Coleman, Al Cohn, Jimmy Raney en David Liebman en tientallen anderen. Altsaxofoniste Tineke Postma is een nieuwe ster aan het Nederlandse jazz firmament , ze is absoluut internationaal doorgebroken en is een aanwinst voor de Nederlandse jazzscene. Ik heb haar een aantal keren zien optreden en ik mocht albums van haar recenseren en ik heb daar echt van genoten, haar muzikale kwaliteiten zijn om door een ringetje te halen.

De Amerikaanse musicoloog Thomas Owens analiseerde het spel van Parker tot in de kleinste details en kwam tot de conclusie dat hij in zijn repertoire uitging van zo’n 100 motieven van verschillende lengtes, hij wijzigde die en combineerde ze op verscheidene manieren. Deze 100 licks vormen de ondergrond van de moderne jazz, het is de taal van de bebop. Jazz schrijver Gary Giddins over Parker “We hear him more than we know”. De normale bezetting van de Jazzxpress is uitgebreid met altsaxofoniste Tineke Postma en vaste pianist Rob van Bavel kon niet aanwezig zijn bij de opnamen vanwege een probleem met zijn handen, hij werd vervangen door liefst drie verschillende pianisten, Rein de Graaff, Rob Agerbeek en Peter Beets, verder horen we Ian Cleaver op trompet, Sjoerd Dijkhuizen op tenorsax, Marius Beets op contrabas en natuurlijk Eric Ineke op drums. Het album gaat van start met “Relaxin’at Camarillo” met een arrangement van Rob van Bavel en dat is ook te horen het oorspronkelijke thema van Parker duikt pas aan het einde op. Ineke heeft de bekendste nummers van Parker links laten liggen en gekozen voor minder beroemde composities zoals “Steeplechase”, “Ah-Leu-Cha”, “Parker’s Mood”, “Bongo Beep”en “Au Privave”.

Verder zijn aanwezig “Lover Man”van Jimmy Davis, “Stupendous”van Howard McGhee, “Just Friends”van John Klenner en twee composities van Marius Beets ”Birdie Num Num”en “What kinda bird is this?”. “Birdie” is een variatie op Parker’s “Confirmation” en “What kinda bird is this” begint met een toespeling op “Moose the Mooche” waarna er wordt gewisseld naar het akkoordenschema van “What is this thing called love” van Cole Porter. De groep speelt in 5 verschillende bezettingen, dat komt door de aanwezigheid van drie pianisten maar er is ook een opstelling zonder piano en wel in “merry go round” en er is een trio met Tineke, Marius en Eric . Tineke excelleert in deze constellatie in het zwoele “Lover Man”en in het korte maar overtuigende “Au Privave”dat het album afsluit. Het is duidelijk dat de muziek van Parker nog steeds leeft en zeker in de handen van zulke voortreffelijke vertolkers en arrangeurs die hier aanwezig zijn. Ik sluit af met een dankwoord aan de onvolprezen Bert Vuisje die de tekst bij het album schreef en waarvan ik dankbaar gebruik heb gemaakt.

Jan van Leersum.